Een grauwe start

Bij aanvang van de restauratie was het gevelwerk van het aquarium alle monumentale uitstraling kwijt. De voorzijde was zwaar vervuild en had een grauwe, zwarte aanblik. De kopse zijden en de dierentuinzijde hadden door de jaren heen hun detaillering volledig verloren. Ornamenten, lijsten en andere karakteristieke elementen waren dichtgeschilderd met meerdere lagen verf, wat niet alleen de esthetiek aantastte maar ook de technische eigenschappen van het gebouw in gevaar bracht.

Met de opdrachtgever werd besloten om de gevels volledig te ontdoen van deze ongeschikte verflagen en de oorspronkelijke stucdetails, lijsten en ornamenten in hun volle glorie te herstellen. Dit was essentieel, vooral gezien de invloed van zouten op een gebouw als een aquarium. De verflagen werkten als een soort “plastic zak” die de vocht- en zoutregulatie van het gevelwerk ernstig verstoorden.

Na het verwijderen van de verflagen hebben we het gevelwerk de tijd gegeven om te rusten. Dit gaf de vocht- en zouttransporten in de gevels de kans om tot een natuurlijke balans terug te keren. Pas daarna zijn we begonnen met het restaureren van het traditionele stucwerk, inclusief het herstel van lijsten, ornamenten en bogen. Ook is het complete gevelwerk nagelopen met patineerwerk om het oppervlak te ontstoren van niet wenselijke details die veelal ontstaan waren door oude reparaties aan het gebouw.

De voorgevel, inclusief de zuilen en kapitelen, is licht gereinigd door middel van laserreiniging. Het doel was niet om een blinkend resultaat te creëren, maar om een homogene uitstraling te bereiken die recht doet aan de leeftijd van het gebouw, zonder de storende elementen die bij de aanvang van de werkzaamheden nog aanwezig waren. Tijdens de reiniging werden aanzienlijke schade en verval in het natuursteen zichtbaar. Voor deze schades hebben we natuursteen van zes verschillende soorten gezocht en verzameld uit heel Europa, elk zorgvuldig afgestemd op de originele materialen.

De trapopgangen naar de oorspronkelijke hoofdentree zijn grotendeels gedemonteerd en opnieuw opgebouwd. Aan de zij- en achtergevels is het monumentale stucwerk zorgvuldig nagebootst en de beschadigingen zijn opengehaald, hersteld en bijgekleurd, zodat het gevelbeeld weer volledig in balans is. Bekijk hier een video van ARTIS waarin zij vertellen over deze restauratiewerkzaamheden.